Inventarisatie risico's Corona

Op het gebied van Dienstverlening is de balie-dienstverlening aangepast. Dit zorgt voor minder aanvragen voor bijvoorbeeld rijbewijzen, reisdocumenten en huwelijken. Te verwachten is dat deze vraag zich verplaatst naar een later moment in 2020 of 2021. Op basis van de huidige inzichten is het risico dat 50.000 euro minder aan netto-inkomsten wordt gerealiseerd (netto = inkomsten minus afdrachten aan rijk).

Aanpak COVID-19
Er zijn twee effecten: toename lasten € 10.000 door onkosten voor de aanpak van COVID-19 (o.a. verlenging inzet GGD in het kader van WvGGZ inrichten huisartsenpost en hospice e.d.) en € 30.000 door het tijdelijk verhogen van de handhavingscapciteit Veiligheidsregio Utrecht.

Algemeen
In de raadsinformatiebrief van 28 april 2020 hebben wij de eerste bevindingen van het effect van de coronacrisis op het sociaal domein geschetst. De coronacrisis zet de transformatie onder druk. De grootste financiële risico's zijn de gevolgen van het stilvallen van de transformatie en het moeten gaan betalen zonder dat er prestaties voor worden geleverd om organisaties en instellingen in stand te houden. Vanuit diverse ketenpartners krijgen we bovendien signalen dat zij na de coronacrisis een boeggolf in de vraag naar zorg en ondersteuning verwachten. Onduidelijk is of het Rijk hiervoor gaat compenseren.

Wmo en Jeugdhulp
Door de maatregelen rond Covid-19 moet zorg en ondersteuning op een andere manier gecontinueerd worden en de verwachting is dat de ondersteuning minder effectief zal zijn. Daarnaast  is de preventieve inzet en vroegsignalering veelal weggevallen. We verwachten daardoor een stijgende vraag naar zorg en ondersteuning en daarmee hogere uitgaven.

Bovendien heeft het Rijk besloten de eigen bijdragen voor de Wmo in de maanden april en mei 2020 niet te innen. Dit gaat om een bedrag van circa € 40.000 voor onze gemeente. Het Rijk heeft aangegeven gemeenten hiervoor te compenseren.

Werk en inkomen
De RDWI voert voor onze gemeente ondersteunende maatregelen uit voor ondernemers, namelijk inkomensondersteuning levensonderhoud en een lening voor bedrijfskapitaal. De kosten hiervoor worden door het Rijk vergoed.

Daarnaast is ook sprake van een toename van de bijstandsaanvragen. Het gaat hierbij vooral om mensen met nul-urencontracten en met een kort recht op WW. De kosten hiervoor krijgen we voor het grootste deel via het Rijk gecompenseerd en we moeten daarvan maximaal 7,5% zelf bekostigen. De omvang is op dit moment nog onvoldoende inzichtelijk.

Gezien de verwachte economische effecten van de coronacrisis verwachten we ook meer vraag naar inkomensondersteuning en schuldhulpverlening.

Taskforce 2020
De projecten binnen de Taskforce liggen vrijwel stil en lopen vertraging op. Op grond daarvan worden de ombuigingsdoelstellingen voor het eerste half jaar niet gehaald. Na afloop van de crisis vergt het omschakelen naar de reguliere situatie ook nog tijd, voordat er weer gewerkt kan worden aan de transformatie. Afhankelijk van het verloop van de crisis en de duur van de beperkende maatregelen, schatten we de kans dat ook in de tweede helft van het jaar onze transformatiedoelen niet gehaald zijn op 75%. We gaan er vanuit dat de ombuiging van 1,1 miljoen voor 2020 niet worden gehaald.

GGDrU
De inzet van de GGDrU in de Coronacrisis is groot. De vraag is of de inzet kan worden opgevangen door verschuivingen binnen de huidige begroting. Het is onduidelijk of de extra kosten die hiervoor gemaakt worden, vergoed worden door het Rijk.
Het risico is ook dat de GGDrU-prioriteiten moet bijstellen, waardoor preventieve projecten anders worden uitgevoerd. Deze hebben weer effecten op de transformatie.

Cultuurhuizen
Door het wegvallen van maatschappelijke activiteiten en de daarmee gepaard gaande inkomsten uit verhuur staat de exploitatie van cultuurhuizen onder druk. Dit geldt ook voor cultuurhuizen in gemeentelijk bezit. Kosten p.m.

Leerlingenvervoer
Omdat de scholen dicht zijn, is het leerlingenvervoer bijna geheel uitgevallen. Onze contractanten vragen om doorbetaling of bevoorschotting om de continuïteit te waarborgen. Het is op dit moment nog niet te bepalen of en welk financieel effect dit heeft.

Cultuur en Sport
De coronacrisis heeft grote effecten voor de culturele sector en de sportsector. Activiteiten zijn stopgezet en de subsidies voor geplande evenementen komen te vervallen. De financiële gevolgen zijn op dit moment nog niet te kwantificeren.

Reiniging
Op het gebied van Reiniging zijn de effecten vooral voelbaar bij de Milieustraat en papierinzameling. Voor wat betreft de eerste ontstaan er minder mogelijkheden voor inwoners om afval te brengen (minder medewerkers beschikbaar en toestroom afval). Op financieel terrein leidt dit tot hogere kosten voor personeel en afvalverwerking. Voor wat betreft papierinzameling: dit kan niet meer plaatsvinden door verenigingen. Dit leidt tot hogere inzamelkosten en verenigingen die vragen om compensatie voor gederfde inkomsten. De financiële impact bedraagt circa 35.000 euro per maand

Reclame-inkomsten
De aanbesteding van het nieuwe contract is stilgelegd en de markt voor reclame is ingestort. Onduidelijk is wanneer de aanbesteding kan worden hervat. De financiële impact is € 20.000 tot € 40.000. Daarnaast ligt er een verzoek van ESH (de huidige uitbater van de reclameborden) bij het kernteam voor compensatie van de gederfde inkomsten tijdens de corona crisis.

Omvang Algemene uitkering – PM
De omvang van de Algemene uitkering kan dalen, doordat het Rijk minder uitgeeft voor de reguliere beleidsterreinen. De extra uitgaven die het rijk doet voor de Corona is niet van invloed op de Algemene uitkering.

Belastinginkomsten
Er zijn verschillende mogelijkheden om later te betalen, De verwachting is dat de baten uit belastingen later worden ontvangen dan gebruikelijk en niet volledig in 2020. Dit zal in hoge mate gelden voor toeristenbelasting in 2020, De voorlopige aanslagen voor de toeristenbelasting 2020 worden later en op een minimaal bedrag opgelegd, (10% van de laatst opgelegde definitieve aanslag (tov beleid 80%)..Dit heeft effect in 2020 en wellicht ook in 2021. In hoeverre er fors lagere inkomsten uit de toeristenbelasting wordt ontvangen hangt mede af van de duur van de Corona-maatregelen en hoe vol de parken in de zomerperiode (mogen) zijn.

Bank Nederlandse Gemeenten
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft nadrukkelijk geadviseerd aan kredietinstellingen om geen dividend uit te keren. De BNG doet dit voorlopig dan ook niet. Dit geeft een financieel risico van € 420.000.  Het is de uitdrukkelijke intentie van de RvC en de RvB om het dividend na 1 oktober 2020 uit te keren.

ICT-budgetten
Naar aanleiding van de huidige Corona crisis, werken onze medewerkers vanaf half maart zoveel mogelijk thuis. Onze dienstverlening gaat dus gewoon door, maar wel zoveel mogelijk online. Fysieke bijeenkomsten vervangen we door online afspraken. Tot voor kort kon iedereen inloggen op het Citrix-netwerk van de RID en gebruik maken van de aangeboden applicaties. De medewerkers zijn hiervoor voorzien van inlogfaciliteiten waarbij de informatiebeveiliging is geregeld. Iederemedewerker improviseert nu om toch met elkaar te kunnen (beeld)vergaderen. Inmiddels is de gemeente overgestapt naar Microsoft teams. Het voor een langere periode thuiswerken vraagt ook om investeringen vanuit de gemeente, zoals het beschikbaar stellen van laptops. De eerste lichting kon met aanwezige laptops. Nu het thuiswerken zich doorzet dienen wellicht nieuwe laptops te worden aangeschaft. In de eerste fase kan dit door het anders aanwenden van bestaande budgetten.

Naast ICT-voorzieningen moeten de medewerkers thuis ook werken volgens de ARBO/ RIE normen. Daarvoor inventariseren we wat ervoor nodig is en op basis daarvan nemen we passende maatregelen.